انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور

یکی از دغدغه‌های مهم و اساسی برای هموطنان خارج از کشور، انحصار وراثت است؛ برخی از ایرانیان خارج از کشور به دلیل از دست دادن ورثه خود و به جا ماندن اموال و ارث آنان در ایران، این سوال را بازگو می‌کند که چطور اموال قابل استیفا است؟ و برای این امر چه مراحلی باید طی شود تا به میراثی که از مورث به جا مانده دست یابند.

اولین قدم برای اینکه شخص ثابت کند جزو وراث متوفی به حساب می‌آید، دریافت گواهی انحصار وراثت می‌باشد؛ در این مقاله قصد داریم در رابطه با انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور و سوالات پیرامون آن همچون ارث چیست و مراحل انحصار وراثت و … سخن گفته و در این خصوص از هم‌وطنان خارج از کشور رفع ابهام نماییم؛ اگر با خواندن این مقاله سوالات جدیدی در ذهن شما شکل گرفت، می‌توانید با وکیل ارث مشورت نمایید.

مراحل انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور

ایرانیان خارج از کشور برای انحصار وراثت باید مراحلی را طی نمایند تا به نتیجه مورد نظر دست یابند، از آنجایی که این مراحل دشوار و وقت گیر است پیشنهاد می‌شود قبل از اقدام با وکیل آنلاین یا مشاور حقوقی خانواده مشورت نمایید.

مرحله اول: ثبت وفات

بعد از فوت مورث، ورثه و افراد متقاضی در ابتدا با مراجعه به کنسولگری ایران در کشوری که فرد در آنجا فوت نموده یا به نزدیک‌ترین مامور کنسولی مراجعه کرده و مدارک مورد نیاز برای ثبت فوت مورث را در اختیار آنان قرار می‌دهند، این مدارک عبارتند از اصل شناسنامه، اصل کارت ملی و اصل مدرک خارجی مربوط به فوت؛ زمانی که مدارک ارائه شده توسط کنسولگری ایران یا سفارت تایید شود در سیستم ثبت احوال نیز فوت شخص مورث ثبت می‌شود و گواهی فوت در ایران قابل دریافت است.

مرحله دوم: ارائه مدارک به شورای حل اختلاف

برای انحصار وراثت افراد خارج از کشور بعد از مرحله اول و اخذ گواهی فوت، وکیل خانواده به همراه مدارک شناسایی وراث و مورث متوفی به شورای حل اختلاف شهری که فرد متوفی در آن سکونت داشته مراجعه می‌نماید و پس از دریافت فرم مخصوص، نام افرادی را که از فرد فوت شده ارث می‌برند ذکر کرده و نسبت آنان با شخص مورث را را قید می‌کند.

مرحله سوم: دریافت برگه استشهادی حصر وراثت

در مرحله سوم مشاور حقوقی خانواده اقدام به اخذ برگه استشهادی محضری حصر وراثت می‌کند، در این مرحله سه نفر از افرادی که تمام ورثه متوفی را می‌شناسند با حضور در دفتر ثبت اسناد رسمی و پر کردن فرم مخصوص استشهادیه، گواهی می‌دهند که ورثه متوفی چه کسانی هستند و دفتر اسناد رسمی نیز گواهی و امضای شهود را تصدیق و معتبر می‌داند.

مرحله چهارم: لیست اموال متوفی و مالیات

برای انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور در مرحله چهارم وکیل ارث لیست تمام اموال متوفی را به اداره دارایی و مالیات تحویل می‌دهد؛ برخی از افراد در ارتباط با هزینه مالیات بر ارث سوالاتی را بازگو می‌کنند، در پاسخ می‌توان این چنین گفت که هزینه مالیات بر ارث، مبلغی می‌باشد که از ارث کم شده و به دولت تعلق می‌گیرد؛ به یاد داشته باشید تا زمانی که مالیات بر ارث مشخص نشود نمی‌توان اموال را انتقال داد.

مالیات بر ارث تنها به بخشی از اموال مورث تعلق می‌گیرد به همین خاطر اموالی همچون مستمری که توسط بیمه پرداخت می‌شود از شمول مالیات بر ارث خارج می‌شود؛ مالیات بر ارث بر اساس طبقه وراث و نوع دارایی مشخص می‌شود به همین دلیل میزان آن متغیر است.

مرحله پنجم: مراجعه به شورای حل اختلاف

در این مرحله وکیل مجددا با ارائه مدارک مورد نیاز برای تنظیم دادخواست به شورای حل اختلاف مراجعه می‌کند، مدارک مورد نیاز عبارتند از:

گواهی فوت

اصل کارت ملی و شناسنامه

اصل کارت ملی و شناسنامه ورثه متوفی

عقدنامه

استشهادیه انحصاری وراثت

وصیت نامه متوفی

مرحله ششم: چاپ آگهی در روزنامه

درخواست دهنده پس از پرداخت هزینه چاپ موفق به ثبت آگهی در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار می‌شود که اگر فرد فوت شده وراث دیگری دارند از فوت او آگاه شوند.

مرحله هفتم: صدور گواهی حصر وراثت

پس از طی کردن تمامی مراحل ذکر شده در مقاله قاضی گواهی حصر وراثت را صادر می‌کند، این گواهی صرفاً برای شناخت تعداد وراث و لیست قانونی ورثه متوفی می‌باشد که در آن میزان سهم الاث هر یک از ورثه بر اساس قانون مشخص و ذکر می‌شود.

تفاوت حصر وراثت و انحصار وراثت

رویه قانونی هر دو فرآیند یکسان بوده اما در انحصار وراثت قانون تعیین می‌کند که چه مقدار از ترکه متوفق به وارثان می‌رسد، در حالی که با حصر وراثت، یک مرجع صالح بر اساس قانون امور حسبی و قانون حصار تعداد وارث را مشخص می‌کند.

انواع گواهی حصر وراثت

بر اساس بخشنامه دادگستری اگر فرد فوت شده دارای اموال بیشتر از ۵۰ میلیون تومان باشد گواهی انحصار وراثت از نوع نامحدود صادر می‌شود و احتیاجی به انتشار آگهی در روزنامه نیست، اما اگر شخص متوفی کمتر از ۵۰ میلیون تومان اموال داشته باشد گواهی انحصار وراثت محدود سال می شود، تفاوت این دو گواهی انحصار وراثت در زمان صدور و انتشار آگهی می‌باشد.

اهمیت گواهی حصر وراثت

افرادی که از فرد فوت شده ارث می‌برند برای هرگونه اقدام حقوقی، مراجعه به ادارات دولتی و بانک‌ها نیازمندگواهی انحصار وراثت می‌باشند.

مرجع صالح رسیدگی

تا زمانی که اموال تقسیم نشده باشد آخرین اقامتگاه متوفی در نظر گرفته شده و دادگاه آنجا صالح به رسیدگی می‌باشد، اگر در این مورد آخرین اقامتگاه متوفی مشخص نباشد دادگاه آخرین محل سکونت فرد فوت شده صالح به رسیدگی می‌باشد.

بر اساس ماده ۱۶۴ قانون امور حسبی اگر فرد فوت شده در ایران اقامتگاه یا محل سکونت نداشته باشد دادگاهی صالح به رسیدگی می‌باشد که ترکه در آنجا واقع شده و اگر ترکه در نقاط مختلف باشند دادگاهی که مال غیرمنقول در حوزه آن واقع شده صلاحیت رسیدگی خواهد داشت.

برای مثال اگر شخص فوت شده در کشوری همچون ترکیه زندگی می‌کرده اما اموال به جا مانده از او در شهر مشهد باشد دادگاه صالح به رسیدگی دادگاه عمومی مشهد است، اما اگر اموال به جا مانده از او در شهرهای مختلفی باشد محل صالح دادگاهی است که مال غیر منقول همچون خانه، زمین، ویلا و.. در آنجا باشد و اگر در چند استان مختلف مال غیرمنقول داشت دادگاهی صالح است که نسبت به سایر دادگاه ها در رسیدگی مقدم تر باشد.

هزینه وکیل ارث

هزینه وکیل به امور مختلفی بستگی دارد برای مثال پیچیدگی پرونده انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور، تعداد جلسات رسیدگی، مراحل دادرسی و … بر هزینه وکیل تاثیر می‌گذارند، اما بر اساس قراردادی که میان وکیل و موکل منعقد می‌شود میزان و نحوه پرداخت هزینه به صورت کامل مشخص می‌شود.

جمع بندی

در این مقاله از سایت حق‌جویان سعی کردیم تمام نکات انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور را ذکر کنیم؛ در ابتدای مقاله به سوالاتی همچون ارث چیست، گواهی انحصار وراثت و مراحل آن پرداختیم همانگونه که متوجه شدید یکی از مهم‌ترین مراحل در این بخش برای وراث اخذ گواهی انحصار وراثت و انتخاب وکیل انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور می‌باشد، متشکریم که تا انتهای مقاله همراه ما بودید.